Η "Δίκη" είναι το πληρέστερο μυθιστόρημα του Κάφκα. Ο συγγραφέας πρόλαβε να γράψει και το τέλος της εφιαλτικής ιστορίας του Γιόζεφ Κ., ο οποίος, το πρωί της ημέρας των 30στών γενεθλίων του, συλλαμβάνεται από δύο όργανα του Νόμου χωρίς να έχει κάνει τίποτε το παράνομο και χωρίς να του απαγγελθεί κατηγορία. Έτσι αρχίζει το χρονικό της δίκης του Γιόζεφ Κ. που διαρκεί ως τα επόμενα γενέθλιά του. Ο Κ. διακηρύσσει την αθωότητά του και προσπαθεί να μάθει γιατί κατηγορείται. Δεν παίρνει απάντηση. Πότε στη φυλακή, πότε ελεύθερος υπό όρους, πότε στο δικαστήριο, ο Κ. έχει επαφή μόνο με απρόσωπους βασανιστές. Συγγενείς, φίλοι, έρωτες σιγά σιγά εξαφανίζονται. Είναι η απόλυτη μοναξιά, το απόλυτο κενό. Η προηγούμενη τακτοποιημένη και ευτυχισμένη ζωή του όλο και απομακρύνεται. Ο Κ., ανήμπορος να αντιδράσει σε αυτή την αναιτιολόγητη καταδίωξη, αρχίζει να αναρωτιέται μήπως πράγματι είναι ένοχος για κάτι. Η παράλογη βία τον εξουθενώνει και τον υποτάσσει. Η εξουσία και ο Νόμος που καταδιώκουν τον Κ. δεν προσδιορίζονται ούτε τοπικά ούτε χρονικά. Είναι πλοκάμια φοβερά που στραγγαλίζουν την ψυχή του. Η εφιαλτική ατμόσφαιρα και ο φόβος που προκαλείται από την ανεξήγητη βία της εξουσίας δημιούργησαν τον όρο "καφκικός".

Πολλοί θεωρούν τη "Δίκη" προφητεία για τον εγκληματικό παραλογισμό του ναζιστικού καθεστώτος. Το μυθιστόρημα γράφτηκε ανάμεσα στο 1914 και το 1915. Ο Κάφκα πέθανε το 1924 αλλά οι τρεις αδελφές του καθώς και η πρώην αρραβωνιαστικιά του εξοντώθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, περίπου δύο δεκαετίες αργότερα.