Το μυθιστόρημα "Ο καλός στρατιώτης Σβέικ" θεωρείται ένα από τα κλασικά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και από τα σημαντικότερα αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών.
Καλοσυνάτος, πρόσχαρος και αφελής, ο Σβέικ γίνεται ο πιο πιστός Τσέχος στρατιώτης του αυστριακού στρατού. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου πολέμου, καλείται να υπερασπιστεί την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία. Οι σπαρταριστές περιπέτειες του πιο πιστού Τσέχου στο στράτευμα, καθώς και οι κωμικοτραγικές καταστάσεις όπου εμπλέκεται, μάταια, για να φτάσει στην πρώτη γραμμή του μετώπου, προκαλούν το γέλιο - ένα γέλιο που κρύβει τον αγώνα και τη λαχτάρα για την ελευθερία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο κύριος Σβέικ είναι ένας αφελής, καλοκάγαθος, ευγενέστατος, ελαφρώς απλοϊκός στο μυαλό άνδρας που ζει στην Πράγα την εποχή που ακόμη αποτελεί μέρος της Αυστροουγγαρίας. Είναι στα 1914, την παραμονή του Α' Παγκόσμιου Πολέμου όταν ο Σβέικ μέσα από μια σειρά παράλογων, κωμικοτραγικών ή και εντελώς αναπάντεχων περιστατικών βρίσκεται στη δίνη καταστάσεων που απλώς τονώνουν περισσότερο το πατριωτικό του αίσθημα. Ο κύριος Σβέικ έχει κριθεί ακατάλληλος «λόγω ηλιθιότητας» να υπηρετήσει στον στρατό, ωστόσο αυτό δεν θα τον εμποδίσει από το αναδειχθεί σε γενναίο πολεμιστή, ήρωα για τη χώρα του, το βασίλειο της Βοημίας, και τους συμπατριώτες του. Με πείσμα και παρά τις μάταιες προσπάθειές του να καταταγεί στο στρατό, συνεχίζει με το ηθικό άκαμπτο. Ο αφελής πωλητής σκύλων θα κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία, θα έρθει αντιμέτωπος με την πιο παράλογη γραφειοκρατία, θα αντικρούσει την υποκρισία των θεοσεβούμενων. Η απλοϊκή του σκέψη θα τον βοηθά να αντιλαμβάνεται διαυγέστερα τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω του και ως εκ τούτου να αποδεικνύεται διορατικός. Το μεγαλύτερο προτέρημα του Γιόζεφ Σβέικ είναι πως ακόμη και στην πιο παράλογη και αδιέξοδη κατάσταση βλέπει την θετική της πλευρά. Ο Γιάροσλαβ Χάσεκ έγραψε ένα αντιπολεμικό ύμνο στην ανθρώπινη αδυναμία απέναντι στην ηλιθιότητα. Οι άνθρωποι μη μπορώντας να υπερβούν την ανοησία συχνά την αναγάγουν σε κανόνα. Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται: Το σατιρικό μυθιστόρημα «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» δεν γράφτηκε για παιδιά, μπορεί ωστόσο να διαβαστεί από τα μεγάλα παιδιά του δημοτικού, περισσότερο της Στ' τάξης, και του Γυμνασίου. Μπορεί επίσης να διαβαστεί και από μεγαλύτερης ηλικίας αναγνώστες. Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά: Τα παιδιά θα απολαύσουν και θα εκτιμήσουν το σαρκαστικό χιούμορ του αφελούς Σβέικ, θα αναγνωρίσουν τα ιδανικά του και θα αντιληφθούν την ανατρεπτική οπτική του: στη φυλακή βλέπει τον νόμο και την πρόοδο, στην τρέλα του πολέμου την ευκαιρία να κάνει το σωστό και να δείξει πίστη και αφοσίωση. Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι γονείς: Η υπερπληθώρα τίτλων που περιμένει στα ράφια των βιβλιοπωλείων δεν σημαίνει πάντοτε πως διευκολύνει τις επιλογές όσων αγοράζουν βιβλία για παιδιά. Η επιστροφή στα κλασσικά είναι μεν ασφαλής λύση αλλά δεν πρέπει να γίνεται με μόνο κριτήριο ότι το βιβλίο «έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές». Δέον είναι να επαναβεβαιώνεται η στόχευση του βιβλίου, σε ποιο κοινό απευθύνεται και αν αυτό είναι τα σημερινά παιδιά ή οι σημερινοί έφηβοι. Το αντιπολεμικό, σατιρικό έργο του Χάσεκ Ο καλός στρατιώτης Σβέικ εξακολουθεί να δίνει ένα χρήσιμο όσο και διασκεδαστικό μάθημα για το πού μπορεί να οδηγήσει ο ανθρώπινος παραλογισμός αλλά και για το ότι δεν είναι καθόλου μάταιο να τον πολεμάμε. (Ελένη Κορόβηλα, Bookpress.gr 24/2/2014)